Grand-mi
Sorghum bicolor
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.
Descripcioun :Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.
Usanço :Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à-sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794
Flour-de-vounge-ouro
Ornithogalum divergens
Asparagaceae Hyacinthaceae
Àutri noum : Flour-de-la-Santo-Vierge, Bello-de-jour, Penitènt-blanc, Crous-de-Malto, Aiado-blanco.
Nom en français : Dame d'onze-heure.
Descripcioun :La flour-de-vounge-ouro, que trachis dins li champ e lis ermas, duerbo si poulìdi flour blanco à la fin de la matinado. A de fueio longo e primo, emé un canau, à mita seco à la flouresoun. S'atrobo uno meno proche qu'èi mai pichoto, subretout la cabosso. Coumpara emé la flour-de-vounge-ouro-di-fueio-drecho que trachis dins li relarg secarous (tepiero seco, roucaio).
Usanço :Li flour-de-vounge-ouro soun de planto empouisounanto (alalouïde) qu'an servi pèr la fabricacioun de la poutingo dóu mege Bach.
Port : Erbo
Taio : 10 à 35 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ornithogalum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Hyacinthaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord
Ref. sc. : Ornithogalum divergens Boreau, 1857
(= Ornithogalum umbellatum subsp. divergens (Boreau) Bonnier & Layens, 1895 )